De LocHal in Tilburg won al vele prijzen en is nu zelfs het ‘World Building of the Year 2019‘. Samen met zo’n twintig andere vrijwilligers van de Bibliotheek Midden-Brabant hebben we dit jaar al tegen de duizend groepen rondgeleid. Het is een leuke bezigheid, want de verbazing van onze gasten is groot. Waarover verwonderen ze zich en wat willen ze weten?
Ik begin mijn rondleiding graag onderin de hal waar je een prachtig zicht hebt op het immense trappenlandschap en de textiele wanden, de indrukwekkende staalconstructie en hoogte van de hal. “18 meter hoog? Het lijkt veel hoger.” De indrukwekkende hefkranen zijn de stille getuigen van het oorspronkelijk gebruik van de hal als revisiewerkplaats voor locomotieven. Deze eerste kennismaking is vaak raak. Zeker als ik mijn gasten laat raden naar het gewicht van zo’n stoomloc. Ruim 120 ton locomotief werd moeiteloos door de hal verplaatst. “Zo, zo.”
Stoomlocs
De LocHal is dus in 1932 gebouwd voor stoomlocomotieven. Toen was het top-of-the-bill staalbouw waarvan de constructie nog helemaal is te zien. Nu is het gebouw hét icoon van de herontwikkeling van de Spoorzone, een gebied ten noorden van het Centraal Station van Tilburg. De Bibliotheek Midden-Brabant, Seats2Meet en KunstLoc Brabant zijn de huidige bewoners.
Honderden foto’s
Terwijl we een uur lang door het gebouw zwerven (dan heb je nog lang niet alles gezien), neemt de verbazing alleen maar toe. Over de levendigheid in de hal (“meer dan 300 werkplekken?”), over de verschillende lab-werkplaatsen (“mag je daar gratis gebruik van maken?”), over de boeken aan het plafond in het Woordlab (“hoe blijven die hangen?”), de akoestiek van de Glazen Zaal (“even samen zingen?”). Op ieder punt heb je een totaal ander zicht op het complex. Mensen blijven rondkijken en foto’s maken. Honderden foto’s. Het maakt mij niet uit, het is het feestje van mijn gasten.
Huiskamer van de stad
Ik vertel ondertussen over het harde werk vroeger en de raakvlakken tussen de spoorwerkplaats – ‘Dun Atelier’ – en de Tilburgse textielindustrie. Dan staan we stil bij de grote textiele wanden in de hal (“hoe gaan die open en dicht?”). De wanden zijn functioneel voor het huidige gebruik van de hal: een platform van kennisdelen en kennismaken. Ook wel de ‘Huiskamer van de Stad’, zoals de gemeente Tilburg het graag etaleert. Of de ‘Kathedraal van Kennis’, zoals mede-architect Francine Houben het bij voorkeur noemt. En zo kennen we inmiddels heel veel typeringen voor Tilburgse nieuwste trots.
Natte of droge Sprinkler?
En wat voor groep ik ook heb – van accountmanagers tot de leesclub, van burgemeesters tot verloskundigen – het is opvallend dat altijd dezelfde vragen van verbazing komen. Met stip op één: “wie geeft die planten daarboven water?” Maar ook: “hoe verwarm je zo’n immens gebouw?” en “is het wel duurzaam?” En vooral: “wat kost dit allemaal wel niet?” en “wie heeft dit allemaal betaald?” En iedere rondleiding is er ook weer iemand met een vraag waar ik het antwoord niet op weet: “hebben jullie een natte of droge Sprinkler installatie?” Dat vraag ik dan na en zo wordt het steeds leuker.
Rondleiding meemaken?
Mocht je geïnteresseerd zijn in het antwoord op alle bovenstaande: boek ook een rondleiding! Dat kan een betaalde rondleiding zijn voor groepen van 2 tot zoveel je wilt. Ook kun je aansluiten bij de gratis rondleidingen die een paar keer per week plaatsvinden en die u hier vindt. Ik zie je heel graag binnenkort in de LocHal in Tilburg, Naast het station, dus.
Hieronder een rondleidingsfilmpje dat ik zelf maakte.
Harrie Keusters 